Phương pháp giâm cành đơn giản tại nhà

Giâm cành là gì?

Giâm cành là một phương pháp trồng cây phổ biến, thay vì sử dụng hạt giống thì chúng ta dùng một nhánh cây con gieo xuống đất. Phương pháp giâm cành rất đơn giản và ưu việt hơn phương pháp truyền thống, hãy cùng Vina Vườn tìm hiểu cách giâm cành đúng kỹ thuật nhé.

7 bước thực hiện phương pháp giâm cành đúng kỹ thuật

Bước 1: Chuẩn bị

Dao, cửa nhỏ hoặc kéo cắt cành chuyên dụng, có thể dùng 1 trong 3 công cụ này để cắt các nhánh cây.
Xẻng nhỏ để xúc đất.
Màng bọc bằng nilon, túi nilon hoặc túi vải để bọc bầu đất quanh gốc cây.
Đất sạch, phân trùn quế, xơ dừa vụn, tro trấu để trộn hỗn hợp trồng cây.
Giá thể trồng cây: có thể dùng chậu cây, khay trồng có độ cao tối thiểu 20cm hoặc trồng trực tiếp lên đất.
Chất kích rễ có thể được pha bằng một trong các loại sau: mật ong, giấm táo, nước lá liễu hoặc những chất kích rễ chuyên dụng như IBA, NAA.
Phân bón: sử dụng phân chuồng hoặc phân khoáng như ure, kali, lân.

Bước 2: Cắt cành để giâm

Chọn những đoạn cành mang đặc điểm sau:

Độ dài từ 7cm – 10cm.
Xanh tốt, khỏe mạnh không bị sâu bệnh.
Độ lớn vượt trội hơn những cành khác trên thân cây.
Cành bánh tẻ (đoạn có nhánh chữ Y) là loại tốt nhất để giâm cành
Giữ lại khoảng 3 – 4 lá non trên đoạn cành đã chọn.

Sau khi đã chọn được cành vừa ý, cắt và vát bằng kéo cắt cành chuyên dụng để cành cây không bị dập nát, nên cắt cành giâm vào những thời điểm mát mẻ trong ngày vì lúc này lượng nước trong cây đầy đủ nhất, không bị bốc hơi.

Bước 3: Pha chế dung dịch kích rễ

Sử dụng mật ong: Pha mật ong với nước nóng theo tỉ lệ 1:3, khuấy đều hỗn hợp rồi để nguội, sau đó nhúng nhánh cây đã cắt vào trong dung dịch này, xoay đều nhánh cây để đảm bảo tiếp xúc tốt nhất.
Sử dụng giấm táo: Cho 1 muỗng nhỏ giấm táo vào 1 lít nước, khuấy đều rồi nhúng cành giâm vào, khi một nửa cành giâm đã thấm dung dịch giấm táo thì lấy ra và vùi cành vào bột quế xay nhuyễn. Dùng cách này sẽ giúp kích thích cành giâm dễ ra rễ hơn.
Sử dụng nước lá liễu: Cắt khoảng 30 đoạn liễu non không có lá, mỗi đoạn dài 3cm. Cho tất cả vào bình nước sôi theo tỉ lệ 1:2 (lượng nước gấp đôi lượng liễu) và ngâm tối thiểu 24 giờ ở nơi có nắng. Cho dung dịch nước liễu đã ngâm vào bình xịt và tưới đều cho cành cây trước khi giâm sẽ có tác dụng kích thích rễ phát triển.

Dùng hợp chất IBA: là chất kích rễ chuyên dụng cho chè, pha chế dung dịch theo nồng độ sau:

Nếu cành giâm còn non và xanh thì pha dung dịch với nồng độ 2000ppm.
Nếu cành giâm đã bắt đầu chuyển sang màu nâu đã bắt đầu hóa gỗ thì pha dung dịch với nồng độ từ 3000ppm đến 4000ppm.
Nếu cành giâm đã hóa gỗ hoàn toàn thì pha dung dịch với nồng độ từ 400ppm đến 600ppm.

Sau khi pha xong thì nhúng cành giâm vào dung dịch khoảng 5-10 giây để quá trình phát triển rễ được đẩy nhanh.

Dùng hợp chất NAA: pha chế dung dịch chứa NAA với nồng độ và các trường hợp tương tự như pha chế IBA, nhưng NAA chỉ phù hợp với các loại cây ăn trái.

Bước 4: Chuẩn bị giá thể cho việc giâm cành

Đầu tiên cần phải chuẩn bị phần đất trồng cho giá thể, hỗn hợp này được trộn theo tỉ lệ sau : 1 phần trấu hun: 2 phần xơ dừa: 3 phần trùn quế: 4 phần đất sạch (nếu xơ dừa chưa được xử lý thì phải ngâm với nước vôi trong và để ráo để diệt khuẩn). Nếu thay đất sạch bằng đất có sẵn tại vườn thì cũng nên xử lý bằng nước vôi trong như xơ dừa. Loại đất tốt nhất cho việc giâm cành là đất đỏ vàng với độ PH từ 4.5 đến 6.0.

Nếu giá thể là các chậu, khay, bầu nilon thì chúng ta chỉ việc lấp đầy bằng hỗn hợp đất trồng đã trộn ở trên và đặt vào nơi ít nắng (nhận khoảng 50% – 60% mỗi ngày) là có thể tiến hành giâm cành. Lưu ý đảm bảo việc thoát nước cho giá thể, thường thì chậu và khay trồng đều có lỗ thoát nước bên dưới, còn bầu nilon thì cần tạo thêm khoảng 6 – 8 lỗ ở mặt dưới để thoát nước tốt cho giá thể.

Nếu bạn tận dụng các khoảng đất trống ngoài vườn để làm giá thể giâm cành thì cần tạo thành các luống có đặc điểm sau:

Nằm ở vị trí cao để không bị đọng nước, nơi trồng phải khuất gió.
Luống trồng cao khoảng 20cm – 25cm, rộng 50cm, dài từ 1m đến 1m2.
Rãnh thoát nước xung quanh luống nên rộng khoảng 5cm – 10cm.

Giá thể bằng luống cần được che nắng để tốt cho cành mới giâm, làm giàn che nắng cao khoảng 1m6 – 1m8 (tùy thuộc vào độ cao của người trồng), nếu nơi trồng mát mẻ thì che bằng 1 lớp lưới, nếu có nắng gắt thì che bằng 2 lớp lưới.

Bước 5: Tiến hành giâm cành

Cắm cành cần giâm vào giá thể với độ sâu bằng ½ độ dài của cành, góc cắm nghiêng 45 độ so với mặt đất để tăng diện tích tiếp xúc. Khoảng cách giữa các cành từ 10cm – 15cm, sau khi cắm xuống phải ép chặt đất xung quanh gốc và tưới nước ngay lập tức để giữ chặt cành cây vào đất.

Mỗi loại cây có thời điểm giâm cành thích hợp riêng:

Đối với cây chè nên được tiến hành giâm cành trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến hết tháng 9.
Đối với cây ăn quả nên được tiến hành giâm cành vào 2 thời điểm trong năm: từ tháng 2 đến tháng 4 và từ tháng 9 đến tháng 10.

Bước 6: Chăm sóc trong quá trình giâm cành

Đảm bảo các điều kiện sau cho cành được giâm:

Độ sáng 60%, không để ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào dễ làm cho các nhánh cây con bị khô. Từ tháng thứ 3 đến tháng thứ 5 có thể làm giàn che thưa lại, độ sáng tăng lên 80%. Sau 6 tháng thì tháo hẳn giàn che để cây quang hợp tối đa.
Giữ nhiệt độ thích hợp từ 20 – 25 độ, độ ẩm thích hợp từ 85% – 90%.
Tháng đầu tiên phải tưới nước hằng ngày cho cây, đến tháng thứ 2 có thể giảm tần suất xuống còn 2 ngày/ lần, sau 3 tháng thì có thể tưới 3-5 ngày/ lần. Mục đích là cung cấp lượng nước vừa đủ cho cây để tránh tình trạng ngập úng.
Trong 2 tháng đầu tiên, bón thúc bằng nước phân chuồng pha loãng ở nồng độ 0.5%. Sau đó tiếp tục bón với nồng độ 1%, việc tăng nồng độ phân bón lên dần giúp cho cây thích ứng tốt hơn và không bị quá tải khi tiếp nhận quá nhiều chất dinh dưỡng.

Nếu không sử dụng phân chuồng, bạn cũng có thể dùng hỗn hợp các loại phân khoáng theo tỷ lệ sau:

Sau 2 tháng: 5g ure + 4g supe lân + 7g kali
Sau 4 tháng: 14g ure + 6g supe lân + 10g kali
Sau 6 tháng: 18g ure + 8g supe lân + 14g kali.

Bước 7: Trồng vào vườn

Khi cành giâm đã ra lá và các chồi non, chứng tỏ được khả năng sống của cây thì chúng ta có thể mang ra vườn trồng. Thời gian giâm cành thông thường sẽ rơi vào khoảng 6 tháng, lúc này cây chè có đường kính thân khoảng 4cm, cao 25cm còn các loại cây ăn quả sẽ có đường kính thân khoảng 6cm, cao 50cm. Đầu tiên cần xác định độ vươn xa của rễ bằng cách đào nhẹ xuống gốc cây, sau khi đã biết được bán kính trung bình của bầu đất, ta đào hàng loạt các hố đất có kích thước tương ứng và đặt bầu đất chứa cành giâm vào. Ngay khi trồng vào vườn cần ép chặt đất quanh gốc và tưới nước để tăng độ vững chắc của cây.

Ưu điểm của giâm cành

Tận dụng nguồn giống từ cây mẹ, tiết kiệm được chi phí mua hạt giống khi trồng cây số lượng lớn.
Phương pháp giâm cành là một trong những phương pháp nhân giống vô tính ở thực vật cho nên cây con sẽ kế thừa hầu hết những đặc tính từ cây mẹ, chính vì vậy không xảy ra những kết quả biến dị khi nhân giống, điều này rất có ý nghĩa trong quá trình tạo ra giống cây mới.
So với phương pháp gieo hạt truyền thống, việc giâm cành giúp tăng 30% – 40% năng suất cây trồng, mức độ sinh trưởng và phát triển của các cây con được trồng từ phương pháp giâm cành cũng cực kỳ đồng đều.
Phương pháp giâm cành giúp rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây, cây nhanh ra hoa, kết trái và thu hoạch sớm hơn dự kiến. Khi nhân giống bằng cách giâm cành ở quy mô lớn sẽ thuận lợi hơn cho việc chăm sóc và thu hoạch.

Các loại cây thường được giâm cành

Rau củ quả: khoai lang, khoai mì, khoai tây, hành, gừng, tỏi…
Rau ăn lá: rau muống, rau lang, rau ngót, rau húng, hương thảo, bạc hà, húng quế, lá lốt, diếp cá, cần tây, lá é…
Cây cảnh: lan, hoa hồng, hoa giấy, trầu bà, lan ý, vạn niên thanh, lưỡi hổ, thường xuân, phú quý, sen đá,…
Cây ăn trái: cây lê, cây táo, cây sung, cây nho, cây mận, cây ổi…