Tưới phun mưa là gì?
Tưới phun mưa là một trong các kiểu tưới của hệ thống tưới cây tự động. Khi hoạt động, béc tưới cây tạo ra một màng nước mỏng, có thể là hình tròn hoặc một phần của hình tròn, nước tưới sẽ được phân bố đều trong khu vực màng nước đó. Đây là hình thức tưới tự động thông dụng nhất hiện nay, được sử dụng rộng rãi từ quy mô nhà phố, biệt thự đến quy mô nông nghiệp.
Phân loại
Phân loại theo cấu tạo
Xét về cấu tạo của thân béc, tưới phun mưa được chia thành hai loại:
Tưới pop up
Đa số các béc tưới pop up đều hoạt động theo kiểu phun mưa, do đó nó được xếp trong nhóm này. Điểm đặc biệt của béc tưới pop-up là chỉ trồi lên khỏi mặt đất khi hoạt động, giúp sân vườn trở nên thẩm mỹ và hiện đại hơn. Để hiểu rõ hơn bạn có thể xem bài viết Tưới pop up và cách thức hoạt động.
Tưới cố định
Khác với béc tưới pop up, béc tưới cố định không thể di chuyển thân mà luôn đứng yên ở một độ cao nhất định. Tuy nhiên béc tưới cố định cũng có nhiều ưu điểm đáng để cân nhắc:
- Dễ dàng thi công lắp đặt;
- Dễ dàng bảo trì, sửa chữa;
- Chi phí đầu tư thấp;
- Có thể thay đổi cao độ theo độ phát triển của cây, chỉ cần nối thân ống dài thêm;
- Phù hợp với nhiều loại cây có chiều cao khác nhau mà tia nước không bị cản trở.
Phân loại theo kiểu tưới
Tưới phun mưa có hai phương pháp tưới chủ yếu sau:
Tưới xòe
Đây là kiểu tưới tạo ra một màng nước trực tiếp, hạt nước khi di chuyển qua cấu tạo đặc biệt của miệng phun sẽ hình thành một tấm màng có góc phun nhất định. Những béc tưới xòe thông thường sẽ có góc phun 90 độ, 180 độ và 360 độ. Béc tưới pop-up có thể điều chỉnh góc phun linh hoạt nên có thể lắp đặt được ở bất kì vị trí nào trên mặt đất.
Ưu điểm của các béc tưới dạng này là:
- Màng nước dày, thỏa mãn thị giác người xem.
- Lưu lượng nước lớn nên có thể rút ngắn khoảng thời gian tưới cây trong ngày.
- Hạt nước lớn, không bị ảnh hưởng bởi sức gió.
Tưới xoay
Các béc tưới xoay sẽ phun ra một tia nước và tự động xoay theo góc phun được định sẵn. Tốc độ xoay nhanh chậm tùy thuộc vào cấu tạo của từng béc tưới phun mưa. Đa số các béc tưới phun mưa dạng xoay đều có tốc độ xoay rất nhanh, làm chúng ta có cảm giác như béc tưới đang tạo ra một màng nước. Tất cả béc tưới dạng xoay đều có góc phun 360 độ, ngoài trừ hai loại là béc tưới Rotor và béc tưới cánh đập.
Đặc điểm của kiểu tưới này là lưu lượng nước thấp, giúp tối ưu hóa đường kính ống, kích thước van điện từ và công suất máy bơm.
Ưu điểm
- Phù hợp với đại đa số các khu vườn có quy mô lớn nhỏ khác nhau;
- Nếu khu vườn của bạn có quá nhiều chủng loại cây, đây là kiểu tưới phù hợp nhất;
- Do bán kính phun lớn nên số lượng béc tưới cần dùng sẽ ít hơn so với các hệ thống tưới tự động khác, do đó sẽ dễ lắp đặt và tiết kiệm chi phí;
- Quá trình sửa chữa dễ dàng hơn;
- Là kiểu tưới ít bị ảnh hưởng bởi cặn bẩn nhất;
- Không chỉ tưới cây mà còn mang lại giá trị tinh thần cho chủ khu vườn với các kiểu phun đẹp mắt;
- Vừa cung cấp nước cho gốc cây, vừa làm mát và rửa lá, giúp cây tránh các loại sâu bệnh bám lại.
Ứng dụng
Tưới phun mưa rất được ưu chuộng ở các khu vực có quy mô lớn với mật độ cây dày như:
- Bãi cỏ
- Cảnh quan dự án
- Thảm cây, bụi cây có bề rộng hơn 1m
- Tưới hầu hết cho các vườn cây ăn trái như: bưởi, xoài, măng cụt, sầu riêng, v.v…
Ngoài ra phương pháp này còn được áp dụng cho việc tưới rau và một số loại cây khác.
Thành phần cấu tạo của hệ thống tưới phun mưa
- Nguồn nước: bể chứa hoặc đường ống có áp lực sẵn (như nước máy). Vì lượng nước sử dụng của hệ thống phun mưa rất lớn nên cần lưu ý lựa chọn nguồn nước phù hợp.
- Bộ hẹn giờ: giúp hẹn giờ tưới tự động hàng ngày. Thời gian tưới phun mưa sẽ ngắn hơn so với tưới nhỏ giọt và tưới phun sương đồng thời số lần tưới được rải đều trong ngày.
- Van điện từ: có chức năng đóng mở đường ống nước theo tín hiệu của bộ hẹn giờ. Nên lựa chọn kích cỡ van phù hợp để béc tưới phun mưa có thể đạt được bán kính đã thiết kế.
- Đường ống: giúp truyền dẫn nước đến từng vị trí đặt béc tưới cây. Đường kính và vật liệu ống sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến áp lực và lưu lượng của hệ thống tưới. Chúng ta có thể dựa vào thông số của béc tưới để tính toán lựa chọn được đường ống phù hợp.
- Béc tưới phun mưa: là bộ phận cuối cùng và quan trọng nhất của hệ thống, béc tưới sẽ quyết định chất lượng tưới của toàn bộ sân vườn.
Cách bố trí béc tưới phun mưa
Khoảng cách bố trí
Có một điều mà chúng ta vẫn hay nhầm tưởng, đó là bố trí khoảng cách giữa các béc tưới phun mưa bằng chính đường kính phun của chúng. Trên thực tế, tất cả béc tưới phun mưa phân bố lượng nước không đều, khu vực càng gần béc tưới sẽ càng ít nước, do đó khoảng cách lắp đặt của các béc tưới phun mưa đều được các nhà sản xuất khuyến cáo là bố trí bằng bán kính phun của chúng. Ví dụ một béc tưới có bán kính phun 5m thì sẽ được bố trí cách nhau 5m trên thực tế.
Vị trí lắp đặt
Để tạo được tính thẩm mỹ và phân bố lượng nước đều, béc tưới phun mưa sẽ được bố trí xung quanh mép cỏ. Khác với những kiểu bố trí mà chúng ta hay nghĩ tới là đặt béc tưới giữa sân và phun ra xung quanh.
Cách bố trí xung quanh mép cỏ sẽ giúp lượng nước chỉ tập trung vào sân vườn mà không văng ra các vị trí bên ngoài như hiên nhà, đường đi, tránh lãng phí nước. Đồng thời khi bố trí theo phương pháp này sẽ không xuất hiện các góc chết mà béc tưới không thể phun tới được.
